YENİ BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK VE GETİRDİ

Ülkemiz, özellikle kimya ve petro-kimya alanında faaliyet gösteren büyük ve çok büyük ölçekli endüstri tesisleri açısından önemli bir ülke olup, aynı zamanda bu durumun beraberinde getirdiği endüstriyel kaza riskleri ile sonuç olarak sürekli iç içe yaşamaktadır. Geçmişte, tıpkı dünyada olduğu gibi ülkemizde de bu konuda ciddi ölümlü kazalar yaşanmıştır.

Seveso direktifi olarak bilinen regülasyon ülkemizde son olarak; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından 4/7/2012 tarihli ve 2012/18/AB sayılı Konsey Direktifi dikkate alınarak yeni “BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK” Resmî Gazete’de 2 Mart 2019 tarih ve 30702 sayı ile yayınlanmıştır.

Yönetmeliğin çıkış amacı olarak; tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla, yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli önlemler ile ilgili usul ve esasları belirlemek verilmiştir.

Yönetmeliğe göre işletmeciler büyük kazaları önlemek ve büyük bir kazanın meydana gelmesi durumunda, bunların etkilerini insana ve çevreye en az zarar verecek şekilde sınırlamak için güvenlik yönetim sistemi ile ilgili asgari olarak Ek-3’te ve ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklere ilişkin gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdürler, ayrıca gerekli bildirileri de yapmakla yükümlüdürler.

Yeni Yönetmelik’in geçici 1. maddesi gereğince 1/7/2019 tarihinden sonra işletmeye açılacak olan kuruluşlar işletmeye yeni açılacak kuruluş olarak değerlendirilecektir. İşletmeye açılma tarihi, 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik gereğince işyeri açılma ruhsatının düzenlendiği tarih esas alınarak belirlenecektir.

Yönetmeliğe göre belirlenen en önemli yükümlülüklerden birisi de işletmecilerin; kuruluş dışındaki uzman kişi veya kurumlardan hizmet alması durumunda işletmecinin sorumluluklarını ortadan kaldırmayacağı hükmüdür.

Yeni yayınlanan yönetmeliğin 3. göre istisnalar verilmiştir, buna göre şu işletmeler yönetmelik kapsamında değildir:

• Askeri kuruluş, tesis ve depolara, • İyonlaştırıcı radyasyon faaliyetlerine, • Ek-1 Bölüm 1 ve Bölüm 2’de belirtilen miktarda ve cinste tehlikeli madde bulundursalar dahi;

o Tehlikeli maddelerin bu Yönetmelik kapsamındaki kuruluşların sınırlarının dışında karayolu, demiryolu, kıta içi suyolu, deniz veya hava yoluyla taşınmasına ve bu transfer zinciri üzerindeki geçici ara depolama faaliyetleri ile liman, iskele ve demiryolu yükleme boşaltma istasyonlarında yapılan tehlikeli maddenin bir taşıma aracından başka bir taşıma aracına aktarılması sırasındaki yükleme, boşaltma ve nakliye işlemlerine,

o Tehlikeli maddelerin kuruluş sınırları dışında bir boru hattıyla taşınmasına,

• Madenlerde, taş ocaklarında ve sondaj kuyusu vasıtasıyla minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması ve işlenmesi faaliyetlerine, • Denizde, minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması, depolanması ve işlenmesi ile ilgili faaliyetlere, • Deniz tabanı altında; o Sadece depolamaya ait sahalarda gaz depolanmasına, o Hidrokarbonlar da dahil olmak üzere minerallerin arandığı ve çıkarıldığı sahalarda gaz depolanmasına, • Yer altında veya yer üstünde atıkların düzenli depolandığı sahalara, uygulanmaz. Ancak yeni yönetmelik aşağıdaki durumlarda uygulanılacaktır: • Boru hatları üzerinde depolama faaliyetinin yapıldığı pompa istasyonlarına,